FAQ
Zazwyczaj pacjenci bardzo dobrze tolerują terapię zimną plazmą. Dźwięk urządzenia rzadko przeszkadza, chyba że stosuje się je bezpośrednio w okolicy przewodu słuchowego – w takich przypadkach zazwyczaj konieczne jest zastosowanie sedacji. Moc urządzenia można dostosować, zaczynając od niskiej częstotliwości w pierwszej minucie i stopniowo ją zwiększać, co pozwala pacjentowi przyzwyczaić się do terapii.
Obie technologie są stosowane w medycynie weterynaryjnej w celu wspierania gojenia ran i redukcji bólu, jednak różnią się mechanizmami działania.
Zimna plazma atmosferyczna (CAP, od ang. Cold Atmospheric Plasma) to technika wykorzystująca wyładowanie elektryczne do jonizacji powietrza i tworzenia mieszaniny reaktywnych form tlenu i azotu, które mają właściwości bakteriobójcze i modulujące stany zapalne, działając na głębokość do 1 cm. Dodatkowo generuje inne aktywne składniki, takie jak elektrony, jony, promieniowanie ultrafioletowe, światło widzialne, promieniowanie termiczne oraz pola elektromagnetyczne. Te komponenty mogą penetrować tkanki na głębokość ponad 1 cm i, jak się przypuszcza, być przewodzone przez włókna mięśniowe do jeszcze głębszych warstw.
Z kolei fotobiomodulacja (FBM) to technika wykorzystująca światło o określonych długościach fal (zazwyczaj w zakresie 600–1000 nm), które przenika na głębokość maksymalnie 6 mm, stymulując produkcję ATP w komórkach. Może to przyspieszyć gojenie ran i zmniejszyć ból.
Isbary, G., et al. (2010). A first clinical study on cold atmospheric plasma for wound healing. Plasma Medicine, 1(1), 39-49.
Hamblin, M. R. (2016). Photobiomodulation: light therapy for the 21st century. Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 9(6), 14–16
Bakterie posiadają niechroniony materiał genetyczny, który swobodnie rozmieszczony jest w cytoplazmie (prokarioty). W przeciwieństwie do nich, komórki zwierzęce i roślinne (eukarioty) mają precyzyjnie zdefiniowane jądro komórkowe, otoczone podwójną błoną jądrową związaną z retikulum endoplazmatycznym. Dzięki temu zimna plazma oddziałuje głównie na bakterie oraz już uszkodzone komórki, zanim wpłynie na zdrowe komórki pacjenta. Z tego powodu uważa się, że charakteryzuje się ona wyjątkowo szerokim oknem terapeutycznym.
Złożony proces regeneracji rany wymaga delikatnej równowagi między koniecznym stresem oksydacyjnym, który powstaje naturalnie, a antyoksydantami. Wolne rodniki wprowadzone na początkowym etapie gojenia rany są korzystne, natomiast ich długotrwała obecność w tkance na późniejszych etapach już nie. Reaktywne formy tlenu (ROS) i azotu (NOS) generowane przez CAP (zimną plazmę) działają natychmiastowo, inaktywując mikroorganizmy i pomagając eliminować uszkodzone komórki – wyłącznie podczas aplikacji, bez trwałego efektu w czasie. Działanie to ma charakter dezynfekujący i oczyszczający, a dodatkowo inne komponenty zimnej plazmy, które utrzymują się między sesjami, wspierają reaktywację procesu gojenia. W przewlekłych ranach z infekcją, wydzieliną lub znaczną ilością komórkowych resztek, nadmiar wolnych rodników utrzymujących się w tkance przez długi czas opóźnia gojenie, negatywnie wpływając na fibroblasty, keratynocyty i macierz komórkową. W związku z tym miejscowe środki wspomagające gojenie, o działaniu antyoksydacyjnym, nie są sprzeczne z działaniem zimnej plazmy. Mogą być stosowane w domu, pomiędzy sesjami z użyciem PetCellpen, jeśli jest to konieczne, w celu optymalizacji regeneracji.
Urządzenie należy czyścić chusteczką dezynfekującą zarówno przed, jak i po każdym zabiegu. Dezynfekcja elektrod oraz samego urządzenia za pomocą chusteczek została uznana za wystarczającą w ramach certyfikacji CE, potwierdzającej jego status jako produktu medycznego.
W trakcie pracy elektroda szklana ulega samosterylizacji dzięki emitowanej zimnej plazmie. Nie należy umieszczać elektrod w autoklawie.
Średnia żywotność urządzenia wynosi 5 lat. Urządzenia PetCellpen i EquCellpen zostały przetestowane pod kątem intensywnego użytkowania przez 8 godzin dziennie, a po trzech latach nadal utrzymują swoją pełną wydajność.
Urządzenie objęte jest 2-letnią gwarancją, a przeglądy techniczne i naprawy mogą być realizowane w fabryce w Szwajcarii. Istnieje również możliwość wykonania tych usług w technicznych firmach partnerskich na terenie UE, poza Szwajcarią.
Tak, obecność cząsteczek wody w tkance poddanej terapii sprzyja powstawaniu reaktywnych form. Jednak w przypadku ropni lub zmian z obfitą wydzieliną zaleca się usunięcie jak największej ilości nadmiaru płynu, na przykład poprzez płukanie solą fizjologiczną i redukcję wilgoci. Wcześniejsze zastosowanie środków chemicznych przed użyciem urządzenia nie stanowi żadnego problemu.
Tak, przede wszystkim należy utrzymywać odpowiednie nawilżenie, jednak wszystko zależy od rodzaju rany. Ostra, wilgotna dermatoza wymaga lepszego dotlenienia, podczas gdy rana z odsłonięciem kości, gojąca się przez ziarninowanie, wymaga innych działań.
Pierwsze protokoły zostały zaadaptowane z medycyny ludzkiej, a doświadczenie w ich stosowaniu zdobywaliśmy przez ostatnie 5 lat. Wszystkie szczegóły zostały opisane w Przewodniku Terapeutycznym, który zawiera ogólne zasady aplikacji oparte na pomiarach biologicznych efektów INP oraz doświadczeniach klinicznych ekspertów.
Przewodnik obejmuje również listę wskazań i zaleceń dotyczących terapii, a wybór elektrody odbywa się w zależności od rodzaju patologii. Czas trwania terapii jest uzależniony od wielkości obszaru leczenia, rodzaju elektrody oraz stanu rany.
W razie pytań technicznych pracownicy LIVISTO pozostają do Państwa dyspozycji i chętnie rozwieją wszelkie wątpliwości.
Obszary pozbawione pigmentu nie wykazują większej wrażliwości na zimną plazmę niż te zawierające pigment. Według dostępnej wiedzy, pigmentacja nie ulega zmianie pod wpływem terapii. Blizny i bliznowce mogą jednak zostać przebudowane i zmniejszone dzięki poprawie mikrokrążenia oraz struktury komórkowej.
Demodex spp. i wszy. Nie ma doświadczenia w leczeniu infestacji Sarcoptes spp.
Tak, to rzeczywiście jeden z jej kluczowych atutów. Zimna plazma jest powszechnie wykorzystywana w przemyśle do sterylizacji implantów chirurgicznych i stomatologicznych. W weterynarii, zwłaszcza w traumatologii, może być stosowana do leczenia powierzchni implantów ortopedycznych bezpośrednio po ich założeniu, co pomaga zmniejszyć ryzyko infekcji. Zimną plazmę można również wykorzystać do leczenia ran chirurgicznych w przypadku ich rozejścia, ekspozycji implantów ortopedycznych lub w celu utrzymania higieny zewnętrznych stabilizatorów.
PetCellpen® był również stosowany do leczenia ropni jamistych wewnątrzotrzewnowych podczas operacji. W miarę rozpowszechniania się tej technologii z pewnością zwiększy się zakres jej zastosowania w chirurgii i stomatologii.
Przypadek: Doro (s. 3)
Działanie terapii zimną plazmą zależy od dawki i czasu aplikacji. Przy niskich dawkach wspomaga regenerację komórek oraz gojenie ran, natomiast przy wysokich dawkach hamuje proces regeneracji i może powodować cytotoksyczność.
Oznacza to, że podczas leczenia ran działamy w zakresie terapeutycznym, jednak w przypadku leczenia brodawek lub małych guzów skórnych dążymy do wywołania cytotoksyczności lub apoptozy.
PetCellpen jest skuteczny w leczeniu jedynie bardzo małych guzów, ponieważ został zaprojektowany z myślą o zapewnieniu maksymalnego bezpieczeństwa terapeutycznego.
Tak, młodzieńcza cellulitis u kota jest chorobą wieloczynnikową, której infekcyjne i zapalne komponenty można skutecznie leczyć, zwalczając objawy cellulitis. Możliwe jest również leczenie kociego trądziku.
Eozynofilowe płytki skórne można leczyć dwutorowo: z jednej strony poprzez zmniejszenie wtórnych infekcji, a z drugiej przez zahamowanie proliferacji komórek. W tym celu należy stosować dawki cytotoksyczne i prowadzić terapię przez odpowiednio długi czas, aby uzyskać skuteczne efekty.
Przypadek: Robin, Amiris (s. 10 i 29)
Zimna plazma może być stosowana do dezynfekcji tkanek po zabiegach chirurgicznych w jamie ustnej oraz do stymulacji szybkiego gojenia, na przykład po wycięciu dziąseł w przypadku epulisów, przerostów dziąseł czy ekstrakcji zębów.
Warto jednak pamiętać, że stomatitis, jako schorzenie wieloczynnikowe, może nawracać po terapii zimną plazmą, jeśli nie zostanie usunięta pierwotna przyczyna.
Dodatkowo zimna plazma (CAP) wykazuje działanie przeciwwirusowe, które może wspierać leczenie stomatitis o podłożu immunologicznym, takich jak stomatitis eozynofilowa, oraz wspomagać terapię owrzodzeń wywołanych przez kaliciwirus lub herpeswirus u kotów.
Przypadek: Amy (s. 15)
To zależy od zwierzęcia. Zabiegi w okolicach warg lub powiek są zazwyczaj dobrze tolerowane bez sedacji, oczywiście w zależności od temperamentu zwierzęcia. Aby przyzwyczaić zwierzę, na początku stosuje się niską częstotliwość, którą stopniowo zwiększa się w ciągu pierwszych 2 minut. Lekkie uspokojenie zawsze pomaga, a leczenie wewnątrz kanału słuchowego lub w jamie ustnej wymaga sedacji lub znieczulenia ogólnego.
Na chwilę obecną nie zaleca się stosowania terapii w oku. Istnieją badania okulistyczne w medycynie ludzkiej, ale w weterynarii nie osiągnięto jeszcze tego etapu. Eksperci obecnie pracują nad ustaleniem dawek i protokołów, które umożliwiłyby takie zastosowanie.
Zimna plazma może być skutecznie stosowana w leczeniu otitis externa. Obecnie trwają prace nad specjalną elektrodą PetCellpen® dedykowaną do leczenia ucha, która wkrótce trafi na rynek. Elektroda wprowadzana jest do zewnętrznego kanału słuchowego pod sedacją, zapewniając szybkie działanie dezynfekujące (w ciągu 2 minut) oraz wspomagając regenerację komórek skóry w przewodzie słuchowym.
Zabieg można rozpocząć, na przykład po płukaniu ucha pod znieczuleniem, a następnie kontynuować leczenie przy użyciu miejscowych leków.
Na ten temat powstaje obecnie praca doktorska na Uniwersytecie Adnan Menderes w Turcji. Pierwsze wyniki badań zostaną zaprezentowane podczas Światowego Kongresu Lekarzy Weterynarii-Dermatologów w Bostonie w lipcu 2024 roku
Przypadek: Tori (s. 9)
Terapia zimną plazmą nie eliminuje ucisków, ale może skutecznie zmniejszyć obrzęk wokół uciśniętego korzenia nerwowego oraz modulować stan zapalny wywołany uciskiem, co przyczynia się do redukcji bólu. Chociaż przyczyny, takiej jak przepuklina dysku, nie można wyleczyć bezpośrednio za pomocą tej terapii, poprawa krążenia krwi może przyspieszyć degradację wypukłego materiału.
Dodatkowo terapia wykazuje działanie przeciwbólowe, relaksujące mięśnie i odczulające nerwy aferentne, co może znacząco poprawić ogólny stan pacjenta w krótkim czasie.
Tak, działa bardzo dobrze. Terapia zimną plazmą pomaga osuszyć tkankę, a tym samym szybciej leczyć surowiczaki i krwiaki, ponieważ stymuluje mikrokrążenie.
Tak, jest to powszechne zastosowanie terapii zimną plazmą w praktyce.
Przypadki: Age, Logan, Beans (s. 1, 2 i 13)
Nie ma żadnego negatywnego wpływu na szwy, a nawet zaleca się stosowanie go na świeżo zszytych ranach, aby wspomóc ich gojenie i dezynfekcję oraz zapobiec tworzeniu się biofilmów. Nie ma również przeciwwskazań do stosowania na klamry lub implanty metalowe.
Niniejsza strona internetowa i jej zawartość są przeznaczone wyłącznie dla lekarzy weterynarii pracujących w Polsce.
Informacje zawarte na tej stronie są przeznaczone wyłącznie dla lekarzy weterynarii zamieszkałych w Polsce.
Jeśli nie jesteś lekarzem weterynarii, nie wchodź na stronę.
WAŻNE: OŚWIADCZAM, ŻE JESTEM ZAREJESTROWANYM LEKARZEM WETERYNARII